18 feb. 2016
Ineens een zwart gat in de binnenstad
Foto: Eric Brinkhorst
Sluiting van V&D is ‘een enorme aderlating’ voor veel steden. Wat nu? Ze hopen op een nieuwe ‘trekker’.
Duisternis achter de glazen deuren. Naakte etalagepoppen, sjaals nog in de rekken, stoelen op de tafels. Dit is het filiaal van V&D in Enschede, daags nadat het doek definitief is gevallen. Een man komt aanlopen. ,,Gesloten? O, jammer. Ze hadden goede spullen.’’
Dinsdagmiddag deed bedrijfsleider Willy Verburgt (46 jaar) letterlijk het licht uit en de deur dicht. Nu zit hij thuis, een beetje bij te komen. ,,Ik kan wel zeggen dat ik er een kater aan heb overgehouden. Het is een domper, voor iedereen.’’
Tot het bittere einde zijn hij en zijn collega’s doorgegaan, hebben ze moed gehouden, ook toen afgelopen maandag onverwacht de deur al dicht moest. ,,Iedereen was ervan overtuigd dat een doorstart mogelijk was. Je houdt je vast aan het zijden draadje. Maar nu is het over.’’
Dat er geen doorstart meer mogelijk bleek - Cool Cat-oprichter Roland Kahn deed tot dinsdagmiddag een poging - is ,,doodzonde’’, vindt wethouder Eelco Eerenberg (D66) uit Enschede. Zijn collega Ron König (D66) uit Arnhem spreekt van ,,een flinke klap’’ voor zijn stad. De wethouders Mark Sandmann (D66) uit Apeldoorn en Mariska ten Heuw (SP) uit Hengelo hebben het over ,,een enorme aderlating’’.
Ineens is er ,,een gat geslagen’’ in veel binnensteden die vaak toch al kampen met winkelleegstand. V&D, bijna 130 jaar oud en een iconisch warenhuis, was gevestigd op prominente plekken in gezichtsbepalende panden met veel vloeroppervlak.
Hoe moeten die vierkante meters weer worden ingevuld? De stadsbestuurders hopen op een nieuwe ,,trekker’’. De vastgoedeigenaren zijn aan zet, wat hun betreft. König uit Arnhem: ,,Dat die plek van V&D een goede invulling krijgt, is cruciaal. Ik begrijp van de eigenaar dat die goede hoop heeft dat zich er een nieuwe winkel vestigt.’’
Eerenberg uit Enschede: ,,Het plein waar V&D aan ligt, is bij ons dé plek voor de grote winkelketens. Wat er gaat gebeuren, is nu aan de markt. Als overheid kunnen wij slechts faciliteren en inspireren.’’
Volgens hem zijn er nog gesprekken gaande tussen vastgoedeigenaren en Hudson’s Bay Company, een Canadees retailbedrijf dat ook al een paar weken op het vinkentouw zit. Hudson’s Bay, onder meer eigenaar van de Duitse Kaufhof-warenhuizen, wil na grondige verbouwingen in V&D-vastgoed eigen winkels open. ,,Hudson’s zou gek zijn als het Enschede niet als vestigingsplaats zou overwegen.’’ Op korte termijn wil Eerenberg ‘het zwarte gat van V&D cosmetisch wat prettiger maken’, met verlichting of zo.
Steden als Arnhem en Enschede verloren eind 2013 ook al De Bijenkorf, dat zich alleen nog wilde toeleggen op de grote steden en de rijkere klant. In de filialen vestigde zich low budget modeketen Primark; goedkope kleding bleek een publiekstrekker. ,,Daar zijn we niet slechter uitgekomen’’, reageert Eerenberg. ,,Primark heeft aantrekkingskracht. En de horeca profiteert ervan mee.’’
Een aantal personeelsleden dat bij De Bijenkorf werkte, is elders in de stad kleine winkels begonnen, vaak in de mode, volgens hem. ,,Dat is mooi.’’ In Arnhem wordt met weemoed teruggedacht aan De Bijenkorf. Primark trekt ,,een ander publiek, maar ook dat zorgt voor reuring’’, aldus König.
In het Twentse Almelo, een van de plaatsen waar V&D in 2004 al een vestiging sloot, is toevallig net begonnen met de verbouwing van de bovenste verdiepingen tot woningen. Onderin zitten winkels.
Wethouders zijn vooral ook bezorgd over al die extra werklozen in hun stad. In Hengelo ongeveer negentig, in Enschede tweehonderd, in Arnhem tweehonderdvijftig. ,,Voor die mensen is het verschrikkelijk’’, zegt Eerenberg. Hij stapte dinsdagavond nog even het café binnen waar het personeel na de onheilstijding een borrel dronk. Hij wilde ze een hart onder de riem te steken. ,,Ik trof er verdrietige, teleurgestelde mensen aan, voor wie een einde was gekomen aan een periode van onzekerheid. Ik zag een hecht team, een familie.’’
Voor wethouder Ten Heuw staat het belang van de werknemers nu voorop. Die moeten zo goed mogelijk worden geholpen. ,,Voor hen is dit een groot drama.’’ Het zal ‘een flinke inzet’ vragen om voor al deze mensen nieuw werk te vinden, beseffen de stadsbestuurders.
Bedrijfsleider Verburgt houdt rekening met een onrustige tijd. Na zeventien jaar bij V&D, waarvan zes jaar als bedrijfsleider, moet hij nu op zoek naar een nieuwe baan. ,,Wie iets weet, mag mij bellen.’’ Ondertussen ziet hij niet om in wrok. Een schuldige voor het faillissement zal hij niet aanwijzen. ,,Ik ben altijd netjes behandeld.’’
Downloads
Download hier het artikel in NRC Handelsblad