Opnieuw klap voor regionale journalistiek

De Persgroep maakt morgen de plannen bekend met de over te nemen regiokranten van Wegener. Er verdwijnen honderden banen.

Wie gaat straks nog de burgemeester van Oss controleren? De woningcorporaties in Hengelo? Jeugdzorg in Middelburg? Kan de regionale pers nog zijn rol vervullen als waakhond van de plaatselijke democratie?

Het Belgische mediabedrijf de Persgroep wil honderden mensen ontslaan bij het Brabants Dagblad, TC Tubantia, PZ C en de andere kranten van Wegener. Dat is een gevoelige slag voor de regiojournalistiek.

Morgen wordt precies bekend hoeveel banen verdwijnen bij de zeven regionale dagbladen en de huis-aan-huiskranten van Wegener. Dan maakt de Persgroep bekend wat de plannen zijn.

In juni deden de Belgen een bod van 245 miljoen euro op Mecom, moederbedrijf van Wegener, Media Groep Limburg (MGL) en een aantal Deense kranten. Van MGL is inmiddels bekend dat die naar het Vlaamse Concentra gaat.

Op de redacties van de zeven Wegenerkranten is grote onrust ontstaan over de
plannen van de Persgroep. Bij elke overname (bijvoorbeeld Het Parool in 2003, AD in 2009) werken de Belgen op dezelfde manier: één keer fors saneren en daarna weer geleidelijk investeren. De regiokranten worden dikker, zegt een anonieme bron, er komen wellicht extra katernen en de regionale sites gaan verbouwen. Maar dat gaat wel ten koste van veel banen.

De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) houdt er rekening mee dat bij Wegener in totaal „honderden” van de 2.200 arbeidsplaatsen verloren gaan. De Persgroep zou alleen al op de redacties 150 tot 200 voltijdbanen willen schrappen. Bij Wegener werken nu circa 650 journalisten. Een van de vier drukkerijen gaat wellicht dicht, maar dat is nog niet besloten.

De Persdienst in Nijmegen die sinds enkele jaren heel Wegener van nationale en internationale kopij voorziet, houdt op te bestaan. De taak wordt overgenomen door de nieuwsdienst van het AD. „Regionale titels moeten zich bezighouden met regionale journalistiek”, zegt een anonieme bron binnen Wegener. „Met Syrië of Mark Rutte maken wij niet meer het verschil.” Naar verluidt komen bij het AD in Rotterdam één ‘IN-redactie’ die nieuws vergaart, en twee ‘UIT-redacties’ die kopij verwerken, één voor het AD en één voor Wegener.

Behalve in de regionale gedeelten houden de kranten op onder meer de voorpagina nog wel ruimte voor regionaal nieuws. Verder wordt het eerste katern gelijkgeschakeld.
De sanering door de Persgroep komt bovenop het eerder dit jaar door Wegener ontwikkelde plan Spirit. Dat gaat voor alle kranten uit van een rendementseis in 2017 van 10 tot 15 procent (bruto bedrijfsresultaat ten opzichte van de omzet).

Met een omzet van 472 miljoen euro (12 procent lager dan in 2012) en een resultaat van 67 miljoen (-4 procent, ebitda) had Wegener in 2013 een marge van 14 procent. Bij de Gelderlander zou Spirit leiden tot een reductie van zestien redactionele banen.
Bernard van Iren van FNV Kiem, die al weken met de Persgroep onderhandelt over een sociaal plan, twijfelt sterk aan de financiële noodzaak om te saneren. „Onze eis is en blijft: niemand gedwongen de deur uit omdat de Persgroep Wegener graag wil overnemen.”

De bonden vrezen voor een verschraling van de regionale nieuwsvoorziening die verder gaat dan economisch noodzakelijk is. „Met het einde van de Persdienst verdwijnt opnieuw een bron van onafhankelijk nieuws”, zegt Annabel de Winter, secretaris dagblad van de NVJ. „Er zal nog meer dezelfde informatie worden rondgepompt.”
Haar collega Thomas Bruning, algemeen secretaris van de NVJ, vreest dat de Wegenerkranten „regionale bijkantoren” worden van de Persgroep. De ‘AD -formule’ in onder meer Utrecht en Den Haag, waar bij het AD ook regiokaternen verschijnen, lijkt verder te worden uitgerold. Bruning: „In hoeverre blijft het regionale karakter van de kranten overeind? In Den Haag bijvoorbeeld is het regionale aanbod versoberd.”

De NVJ vreest dat de Persgroep ook bij de nieuw te verwerven titels kosten wil besparen door vaste medewerkers in te wisselen voor slecht betaalde freelancers. Bruning:
„Bij AD en Het Parool betaalt de Persgroep al onverantwoorde freelancerstarieven.” De Persgroep hanteert een ‘norm’ van 30 procent werk door freelancers. Bij veel Wegenertitels is dat nu minder dan 10 procent.

Er zou een plan zijn om alleen topsport zoals betaald voetbal te laten volgen door mensen in vaste dienst; freelancers verslaan van de amateursport.

Werden sommige hoofdredacteuren bij Wegener het afgelopen jaar ook verantwoordelijk voor marketing, winst en verlies, de verwachting is dat ze onder de Persgroep zich weer uitsluitend met de inhoud moeten bezighouden. Hun zeggenschap zal zich straks wellicht beperken tot het regionale gedeelte van hun dagblad.

Met de aankondiging morgen loopt de Persgroep vooruit op de beslissing van de Autoriteit Consument & Markt. De ACM moet zich nog uitspreken over de overname. Eerder stelde men dat de nieuwe combinatie in druk, distributie en advertentieverkoop een zeer sterke marktpositie krijgt. Of de ACM die positie te groot vindt, volgt binnen enkele weken tot maanden.

Jan Benjamin en Annette Toonen
 

Downloads
Artikel NRC Handelsblad