17 dec. 2015
Opvang van niks in 'beautiful country'
Vluchtelingen in de tentenkampen in Apeldoorn en Nijmegen klagen en demonstreren. Hun opvang is ,,verre van ideaal’’.
Nijmegen/Apeldoorn. Alle dagen lijken op elkaar. ,,Every day the same: eat and sleep. No money and nothing to do.’’ Zo ziet het leven eruit van een jonge Syrische vluchteling in de Nijmeegse noodopvang Heumensoord, waar 2800 vluchtelingen zijn ondergebracht in tenten, in een natuurgebied net buiten de stad. De onvrede is er groot.
Vorige week waren er protesten van vluchtelingen in Nijmegen en Apeldoorn. In Apeldoorn is een tijdelijk tentenkamp gebouwd voor vierhonderd mannen. Een ,,contact’’ van de vluchtelingen uit Nijmegen diende een klacht in bij de Nationale Ombudsman over de omstandigheden in Heumensoord. de grootste opvanglocatie van Nederland. Maandag overhandigde een delegatie van vluchtelingen een brandbrief aan de gemeentesecretaris van Nijmegen.
Wie je in de omgeving van de toegangspoorten in Apeldoorn en Nijmegen ook spreekt, allemaal hebben ze klachten. Over procedures die lang op zich laten wachten, te weinig medische zorg, lawaaiige paviljoens, gebrek aan privacy, verveling, eten dat niet lekker is (,,every day the same, no salad, no vitamins’’), tenten die klapperen en kraken in de wind waardoor ze de slaap niet kunnen vatten. In de brief aan de ombudsman wordt ook gesproken over gammele bedden, vieze urinoirs, bemodderde, vieze en koude douches en brandalarm dat afgaat vanwege rook van generatoren.
,,De hygiëne laat te wensen over, ja’’, zegt de jonge asielzoeker uit Nijmegen. Volgens hem heersen er griep en andere ziektes in de opvang - in de brief aan de burgemeester van Nijmegen wordt gesproken over schurft, luizen en krentenbaard. ,,Er zijn te veel bacteriën. Er is te weinig frisse lucht in de paviljoens’’, vertelt hij. ,,Er zijn geen tools om schoon te maken. We hebben schoonmaakmiddel nodig. We vragen erom, maar we krijgen alleen water’’, zegt de vluchteling.
De man wil niet met zijn naam in de krant, uit angst dat zijn asielprocedure negatief wordt beïnvloed. De vluchtelingen hebben naar eigen zeggen te maken met een locatiemanager die zegt: ,,Als het je niet bevalt, ga je maar weg.’’ Heumensoord, dat begin oktober openging, staat volgens hem in andere centra bekend als de plek waar je beter niet kunt zitten.
Een andere jonge vluchteling wil laten zien hoe het er achter de poort aan toe gaat. Hij mag gasten ontvangen - geen probleem. ,,Come with me.’’ Achter het hek lopen overal vluchtelingen, spelen kinderen, wordt gevolleybald. Verder dan de recreatieruimte mag het bezoek niet komen; douche- en toiletruimtes en slaapvertrekken zijn verboden voor gasten.
De jonge vluchteling zou graag koffie aanbieden, maar hij mag één kopje thee en één kop koffie per dag gebruiken. Op een velletje papier dat hij bij zich heeft - in de kleur van zijn ‘village’ - wordt bijgehouden op welke tijdstippen hij heeft gegeten. Als hij schone kleren wil, dan doet hij ze uit, stopt hij ze in een van de wasmachines en wacht totdat ze gewassen zijn. Zo gaat dat. Hij zit hier nu bijna drie maanden.
Deze man, die zijn naam ook liever niet genoemd ziet, en de andere jonge vluchteling zijn gevlucht voor het geweld in Syrië - ze willen niet vechten. Waarom naar Nederland? Omdat het een ,,beautiful country’’ is en er ,,nice people’’ wonen. Maar als de oorlog vandaag zou eindigen, zouden ze meteen teruggaan. Ook vluchtelingen in Apeldoorn zeggen dat.
Over de vechtpartijen die er recent zowel in Apeldoorn als in Nijmegen zijn geweest, doen de mannen luchthartig. Als je de hele dag bovenop elkaar zit, groeien de irritaties. Zowel in Nijmegen als Apeldoorn zouden Eritreeërs de aanstichters zijn geweest. De ruziezoekers zijn overgeplaatst. Zij wel, klinkt het bitter.
Dan vraagt een van de jonge vluchtelingen: ,,Hoe wordt er in Nederland eigenlijk over ons gedacht?’’ Ze willen niet ondankbaar overkomen. ,,I say thank you Holland people.’’ Ze zijn hier niet voor het geld of het eten, maar voor hun veiligheid, benadrukken ze. Ze willen zo snel mogelijk Nederlands leren, een diploma, een baan.
Volgens het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), dat de opvanglocaties beheert, gaat het om een kleine groep mensen die ontevreden is. ,,Het merendeel is tevreden’’, stelt een woordvoerder. ,,Die zijn blij dat ze in Nederland zijn en dat ze een veilig onderkomen hebben.’’
Ze zegt dat COA zich realiseert dat het geen ideale opvanglocaties zijn. ,,Het is er sober, maar humaan en veilig.’’ Naar aanleiding van eerdere klachten en protest in Nijmegen is besloten om de hele dag door schoon te maken en een weekoverzicht op te hangen van de menu’s. ,,We blijven in gesprek met bewoners.’’
De woordvoerder van het Gezondheidscentrum voor Asielzoekers weerspreekt dat er te weinig medische hulp beschikbaar zou zijn op Heumensoord. Volgens haar is er ook geen sprake van een uitbraak van luizen, schurft of krentenbaard.
Burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen wordt ,,elke dag bestookt door mensen die zich beklagen over de omstandigheden in Heumensoord’’, zei hij vorige week tijdens een gemeenteraadsvergadering. ,,Sommige dingen kloppen, sommige dingen kloppen niet.’’ Ook hij vindt de opvang niet ideaal, maar ,,wel verantwoord gegeven de enorme opgave waar we in Nederland voor staan.’’ De opvang van vluchtelingen op Heumensoord eindigt op 1 juni.
Behalve in Nijmegen en Apeldoorn worden ook in Zaandam asielzoekers opgevangen in tenten. Sinds oktober verblijven daar ongeveer vijfhonderd vluchtelingen in paviljoens in het Burgemeester In ’t Veldpark. De tenten zijn blijven staan na de Dam tot Damloop. De opvang blijft in gebruik tot half juni. In Apeldoorn blijven de paviljoens tot uiterlijk eind februari staan. Bij de opvang in Zaandam zijn geen problemen, volgens een woordvoerder van de gemeente Zaanstad.
Downloads
Download hier artikel NRC Handelsblad